Veel mensen hebben wel eens gehoord van het placebo-effect. Het nocebo-effect is echter een stuk onbekender maar zeker niet minder interessant. Met beide effecten hebben we in het dagelijks leven te maken. Zo kan het placebo-effect leiden tot genezing en het nocebo-effect juist tot ziekte. In deze blog vertellen we meer over deze begrippen en de werking ervan.
Een placebo is een medicijn of behandeling die geen medisch effect heeft op de klachten van een patiënt, maar wel een positieve invloed kan hebben op het genezingsproces. Een placebo kan alleen een positieve invloed hebben wanneer een medicijn bewust bij de patiënt worden toegediend of toegepast. Ze hebben het grootste effect wanneer de patiënt ervan overtuigd is dat het middel zeer effectief is. Het placebo-effect is het positieve effect wat ontstaat na het toedienen of toepassen van een placebo.
Het nocebo-effect is de tegenhanger van het placebo-effect en is een negatief verwachtingseffect. Wanneer een patiënt wordt verteld dat een medicijn of behandeling niet goed werkt en hij of zij gelooft dat, dan zal dit een negatieve invloed hebben op de genezing. Wanneer een wachtkamer bijvoorbeeld niet prettig of onbetrouwbaar aanvoelt, kun je onbewust de indruk krijgen dat de behandeling niet zo goed is. Het zelfgenezend vermogen van iemand kan hierdoor flink verzwakken.
Mensen ervaren bij een nocebo-effect dus gezondheidsklachten zonder dat ze daar daadwerkelijk aan blootgesteld zijn. Bij het placebo-effect is er juist sprake van een verbeterde gezondheid. Dit is voor de medische wereld een ontzettend interessant gegeven. Behandelaars in de medische wereld hebben hierdoor een (on)-bedoeld groot effect op het ziekteproces van een patiënt.
Wanneer een medicijn wordt toegediend of iemand een behandeling krijgt is er vrijwel altijd sprake van het placebo-effect, mits de patiënt zich bewust is van het krijgen van het medicijn. Iemand weet dan dat hij een medicijn of behandeling krijgt wat een genezende werking zou moeten hebben. Het middel heeft ook zeker een rechtstreeks effect, maar er moet ook rekening mee worden gehouden dat een deel van de genezing kan komen door het placebo-effect.
Dat het placebo-effect bijzonder is, dat kunnen we allemaal beamen. Er ontstaat bij ons echter nog wel een vraag: heeft placebo dan echt een fysiologisch effect op ons lichaam of is het slechts denkbeeldig? Uit onderzoek is gebleken dat het placebo-effect afhankelijk is van chemicaliën in ons brein. Het is dus een echt bio-fysiologisch effect wat meetbaar is. Er vinden veranderingen plaats in de neurotransmitters of hormonen in de hersenen, waardoor er een positief effect wordt ervaren.
Het placebo- en nocebo-effect kunnen dus een daadwerkelijke invloed hebben op ons lichaam, maar wel op basis van de verwachting die gecreëerd wordt.
Wil je meer weten over het placebo- en/of nocebo-effect? Laat het ons dan gerust weten!