Je grenzen aangeven – 4 tips om daar assertief in te zijn

Is iemand onredelijk tegen je? Reageert iemand zich af op jou of kwetst iemand je onnodig? Dan is het de hoogste tijd om je grenzen aan te geven. Dat is niet altijd even makkelijk voor iedereen maar grenzen aangeven kun je leren.

Wat is dat wanneer je grenzen bereikt zijn?

Grenzen bakenen af waar jouw waarden liggen en waar die van een ander. Het is de rand van waar jouw behoeften, wensen en kwetsbaarheden liggen en waar die van een ander. Die grenzen kunnen zich net op een verschillend punt bevinden. Het is de bedoeling dat je de grenzen van een ander respecteert en rekening met elkaar houdt, maar het kan gebeuren dat ze overschreden worden.

Soms gebeurt het per ongeluk, soms zijn mensen er te nonchalant in of zijn ze er ongevoelig voor. Soms kan het ze gewoon niet schelen om de grenzen van iemand anders te overschrijden omdat ze het belangrijker vinden wat ze zelf te zeggen hebben. Wat de reden ook is, in alle gevallen is het belangrijk om jouw grenzen aan te geven.

Waarom grenzen aangeven?

Grenzen aangeven is assertief voor jezelf opkomen. Met grenzen aangeven probeer je relaties en de situaties om je heen goed te houden. Toch lijkt het soms makkelijker om je er niets van aan te trekken. Je gaat diegene of de situatie uit de weg of denkt: ‘ik weet wel beter.’ Je zoekt misschien een excuus om het moeilijke gesprek uit de weg te gaan, want dát is wat je aan moet gaan. Vaak speelt de angst voor een reactie een rol. Je bent misschien bang dat de ander je niet meer aardig vindt of dat je in een vervelende discussie terecht komt. Het niet aangeven brengt de relatie uiteindelijk alleen maar meer schade toe.

Het lijkt makkelijker om de confrontatie uit de weg te gaan en dat is misschien ook op dat moment even zo. Op de lange termijn maakt het je leven alleen maar moeilijker. Het steeds weer overschrijden van je grenzen voelt niet goed; niet als je ze zelf overschrijdt en niet als een ander ze overschrijdt. Het levert irritatie en daardoor stress op en het kan zelfs fysieke gevolgen hebben. Grenzen geven een gevoel van veiligheid. Je balans of je gevoel zijn niet meer veilig als mensen dingen doen of zeggen die jou kwetsen of die jou het gevoel van onrecht geven. Je voelt je veiliger bij iemand die jouw grenzen respecteert. Het is dus aan jou om aan te geven waar die liggen en daarmee te zorgen dat mensen rekening houden met jouw gevoelens en behoeftes.

4 tips om je grenzen aan te geven en daar assertiever in te worden

1. Definieer je grens. Probeer er voor jezelf achter te komen wat jouw grenzen zijn. Dit kan te maken hebben met de hoeveelheid werk die jij jezelf veroorlooft, met een vriend die zijn afspraak niet nakomt, of met de meningsverschillen die je met je partner hebt. Maak voor jezelf de afspraak dat je alleen in de uren werkt dat je kinderen op school zitten en dat je geen werk mee naar huis neemt. Of geef aan dat je die vriend nog één kans geeft om de volgende keer wel op de afspraak te zijn. Spreek met jezelf af dat je mag kibbelen om dat meningsverschil maar dat naar elkaar schelden te ver gaat.

2. Herken de grens in het moment. Je voelt vaak zelf wel wanneer iemand jouw grens over gaat. Je kunt op dat moment even nadenken wat het precies is dat jou een onprettig gevoel geeft. Niet alleen het gedrag van de ander, maar ook jouw gevoeligheden en overtuigingen spelen een rol in hoe jij je voelt. Je kunt de dingen daardoor anders interpreteren dan dat de ander ze bedoeld heeft. Dat neemt niet weg dat als jouw vriendin te laat op de afspraak is dat dat een feit is. Neem even de tijd om de situatie te onderzoeken en vraag jezelf af waarom je iemand over je grens laat gaan. Komt dat omdat je gewoon graag iemand anders helpt en daarom graag ‘ja’ zegt? Ga je het conflict liever uit de weg om jouw grens de volgende keer maar aan te geven? Heb je moeite om ‘nee’ te zeggen? De woorden ‘nee’ of ‘tot hier en niet verder’ zijn cruciaal om aan te geven waar je grens ligt.

3. Bescherm je grens en voel je daar niet schuldig over. Door aan te geven waar jouw grens ligt schep je duidelijkheid voor jezelf en voor de ander. Je komt krachtiger en zelfverzekerder over en het behoedt je voor een hoop stress en onaangename gevoelens. Jij bepaalt hoe je behandeld wilt worden, niet de ander en jij bent degene die dit moet handhaven. Houd voor ogen dat je op een respectvolle manier communiceert wanneer je je grenzen aangeeft. Je zorgt ervoor dat mensen jou behandelen zoals jij wilt dat ze je behandelen. Je zult er mee moeten gaan oefenen en in het begin is dat niet altijd makkelijk. Als iemand jou vertelt wat je ‘moet doen’ en jij voelt daar niets voor, begin dan eens met een ‘nee’ en voel je daar dan niet schuldig over. Je zegt ‘nee’ tegen je vriendin omdat je geen zin hebt om de stad in te gaan om haar te helpen met het uitzoeken van een feestjurk. Het is misschien lastig en je voelt je schuldig dat je haar nu niet kunt helpen omdat jij geen zin hebt, maar hoe zou je je voelen als je tegen je zin met haar mee zou zijn gegaan?

4. Reageer direct en praat vanuit jezelf. Moeilijke situaties stellen we het liefst uit. Als iemand jou kwetst in een gesprek, loop je misschien liever weg of je houdt jezelf stil. Via via hoor je dat iemand iets vervelends over je heeft gezegd. In de tussentijd blijf jij erover piekeren en denk jij er constant aan. Verzamel de moed om er direct iets van te zeggen. Je hoeft iemand niet aan te vallen, of agressief te reageren. Diegene zal dan in de verdediging schieten en op zo’n moment is een gesprek niet meer mogelijk. Praat vanuit jezelf en zeg wat het met je doet. Niemand kan een discussie aangaan over iets wat jij voelt. Wat je zou kunnen zeggen: ‘Als je dit soort dingen tegen mij zegt, kwetst me dat, zou je daar rekening mee willen houden?’ Je praat anders liever met iemand die jou wel respecteert.

Door het bij jezelf te houden maak je het minder moeilijk om een lastig gesprek aan te gaan en dus makkelijker om assertief je grenzen aan te geven. Reageert de ander boos of verdrietig? Geef de ander even de tijd maar relativeer jouw grenzen niet. Je kunt vragen wat de ander zo raakt of erop terugkomen als de emoties wat gezakt zijn.

Kom voor jezelf op, blijf dicht bij jezelf en praat vanuit jezelf als je je grenzen aangeeft. Je zal meer vrijheid ervaren en meer zelfvertrouwen voelen. Het brengt jou en de ander alleen maar meer duidelijkheid en het zal daardoor je relaties met de mensen om je heen verbeteren. Er zal minder onnodige stress zijn, waardoor je plezieriger leeft.

Heb jij weleens dat mensen over je heen lopen of ken je een situatie waarin je het moeilijk vond je grens aan te geven? Laat het ons hieronder weten.

Bron:

• Essers, G. 2014. Stop! Grenzen aangeven in 3 stappen. Geraadpleegd op 11-04-2017 van https://assertief.nl/grenzen-aangeven/

• Hermus, J. 2017. 5 tips voor meer assertiviteit. Geraadpleegd op 11-04-2017 van https://sochicken.nl/assertiviteit

• Wevers, L. 2017. Je grenzen aangeven. Geraadpleegd op 11-04-2017 van http://www.hartziel.nl/handvatten-en-tips/je-grenzen-aangeven/